Een recent Forrester-onderzoek in opdracht van WithSecure laat zien dat Europese middelgrote organisaties midden in een digitale storm zitten: toenemende risico’s, onvoldoende vertrouwen in hun eigen weerbaarheid en strenger wordende regelgeving. De oude reactieve aanpak, wachten tot er iets misgaat, losse tools gebruiken en compliance zien als einddoel is niet langer voldoende. Cyberdreigingen ontwikkelen zich sneller dan organisaties kunnen reageren, aanvallen zijn geautomatiseerd en grensoverschrijdend, en de impact van één incident reikt veel verder dan IT alleen. Een reactieve strategie betekent dus dat je altijd één stap achterloopt, terwijl wet- en regelgeving juist vraagt om aantoonbare voorbereiding en preventie.
De harde cijfers
Uit het onderzoek onder 435 Europese IT-, compliance- en securityleiders blijkt:
• 63% kreeg in de afgelopen 12 maanden te maken met een datalek.
• Slechts 41% heeft vertrouwen in de eigen cyberweerbaarheid.
• 53% vindt de digitale blootstelling te groot om te beheersen.
• Maar 32% voert regelmatig security-assessments of tests uit.
De conclusie is duidelijk: een traditionele reactieve verdediging kost organisaties geld, vertrouwen en groeikansen.
Europese voorkeur en vertrouwen
Opvallend is dat twee derde van de respondenten liever kiest voor Europese securityleveranciers. De redenen zijn duidelijk: eenvoudiger voldoen aan GDPR, lokale dataverwerking en aansluiting bij Europese normen. Data-soevereiniteit en vertrouwen worden steeds belangrijkere strategische factoren in de keuze voor beveiligingsoplossingen.
Waarom reactief niet (meer) werkt
Het idee dat aanvallers zich alleen op grote corporates richten, is achterhaald. Juiste middelgrote bedrijven zijn een aantrekkelijk doelwit: groot genoeg voor waardevolle data, maar vaak zonder enterprise-beveiliging. Hybride cloudomgevingen, SaaS-oplossingen en remote werken vergroten het aanvalsoppervlak en daarmee de kwetsbaarheid.
Wat proactieve security betekent
Proactieve security draait om voorkomen in plaats van genezen. Waar een reactieve aanpak pas in actie komt na een incident, richt proactieve beveiliging zich op het structureel opsporen, testen en verbeteren van zwakke plekken vóórdat ze worden misbruikt.
Een goed securitybeleid kent daarbij twee pijlers: proces, mens en technologie én de dimensie tijd. Want het verschil tussen reactief en proactief zit niet alleen in wat je doet, maar vooral wanneer je het doet. 
• Proces: inzicht in hoe de organisatie werkt: onboarding en offboarding van medewerkers, wachtwoordbeleid, waar data wordt opgeslagen en wie toegang heeft tot welke systemen.
• Mens: je medewerkers vormen de eerste verdedigingslinie. Hun bewustzijn, alertheid en digivaardigheid bepalen in grote mate het succes van elke maatregel.
• Technologie: creëer overzicht en samenhang. Niet méér losse tools, maar een geïntegreerd geheel dat optimaal samenwerkt. Exposure Management speelt hierin een centrale rol.
Door tijd als vierde dimensie te zien, verschuift de focus van reageren onder druk naar vroegtijdig herkennen, oefenen en verbeteren. Je wint niet alleen tijd tijdens een incident, maar ook rust en veerkracht in de voorbereiding.
Een proactieve aanpak betekent dus niet méér tools, maar beter samenspel tussen mens, beleid en technologie, vóórdat er iets gebeurt.
Exposure management: de technologische kern van proactieve security
Binnen de technologiekant helpt Exposure Management organisaties om continu te weten wat er van buitenaf zichtbaar en kwetsbaar is.
Het bestaat uit drie stappen:
• Inzicht: alle digitale assets in kaart brengen – van cloudservices en webapplicaties tot vergeten testomgevingen.
• Begrip: risico’s analyseren en prioriteren op basis van actuele dreigingsinformatie.
• Actie: gerichte maatregelen nemen om kwetsbaarheden te verhelpen en structureel te verminderen.
Zo verandert technologie van een verdedigingsmiddel achteraf in een voorspellend kompas dat organisaties vooruithelpt.
Security als strategische keuze
Proactieve security gaat verder dan het afvinken van compliance-eisen. Het is een boardroomthema dat niet alleen risico’s verkleint, maar ook kansen biedt. Wanneer organisaties hun beveiliging structureel op orde hebben, groeit het vertrouwen van klanten en partners: een cruciale factor voor duurzame groei. Ook intern levert een proactieve aanpak winst op. Stabielere processen, minder verstoringen en meer rust in de operatie. Met de komst van richtlijnen als NIS2 is security iets dat je niet langer aan alleen de IT-afdeling kunt overlaten. Het raakt de hele organisatie en vraagt om betrokkenheid vanuit de top.
De rol van leiderschap
De essentie van cybersecurity verschuift van techniek naar visie en voorbeeldgedrag: hoe zorgt het leiderschap ervoor dat security onderdeel wordt van de bedrijfscultuur? Bestuurders die veiligheid zien als strategische prioriteit, geven richting aan de hele organisatie. Zij zorgen voor een balans tussen risico en innovatie, stellen de juiste vragen aan hun IT- en securityteams en creëren een cultuur waarin leren van incidenten vanzelfsprekend is.
De belangrijkste reflectievragen voor bestuurders zijn daarbij helder:
• Zijn we écht weerbaar, of voldoen we alleen aan de minimale compliance-eisen?
• Voorkomen we aanvallen actief, of wachten we tot het misgaat?
• Zien we security als kostenpost, of als groeiversneller?
Wie inzicht heeft in waar de grootste blootstelling zit en daar actief op stuurt, toont aan dat de organisatie voorbereid is. Precies wat de nieuwe wetgeving vraagt.
Van reactief naar veerkrachtig
Het Forrester-onderzoek zet een duidelijke stip op de horizon: organisaties die blijven vertrouwen op reactieve patronen lopen niet alleen risico, ze lopen achter. Wie kiest voor proactieve security, waarin proces, mens en technologie samenkomen, bouwt juist een voorsprong. Cybersecurity is niet langer een vinklijst, maar een strategische enabler. Het betekent investeren in kennis, bewustwording en samenwerking. Organisaties die die stap zetten, samen met een partner die risico’s omzet in weerbaarheid, zijn beter voorbereid op de digitale storm van morgen.
De volgende stap
Wil je weten waar jouw organisatie vandaag zichtbaar en kwetsbaar is? Laat eenquickscan uitvoeren of plan een gesprek met een van onze securityspecialisten. Samen brengen we jouw digitale blootstelling in kaart en zetten we de eerste stap van reactief naar proactief.
