Thuiszorgmedewerkster Jolanda is 51 jaar. Ze heeft een groot deel van haar leven bij een drogist gewerkt en als schoonheidsspecialiste. Vijf jaar geleden nam ze echter het besluit om het roer om te gooien: ze wilde meer betekenen voor mensen. Ze begon daarom als huishoudelijke hulp. Inmiddels werkt ze al een aantal jaar als Helpende Plus in de thuiszorg, waar ze zorgtaken zoals het douchen van mensen en het toedienen van medicatie uitvoert. We gingen met haar in gesprek over haar ervaringen met werken in de zorg.  

Hoe ziet een gemiddelde werkdag er voor jou uit?  

“Meestal draai ik een ochtend- of avonddienst. Tijdens de ochtenddienst help ik mensen met douchen, aankleden, hun steunkousen aantrekken en medicatie toedienen. In een avonddienst doe ik hetzelfde werk, maar dan om ervoor te zorgen dat de cliënt klaar is om naar bed te gaan. Tegelijkertijd doe ik de nodige administratie, zoals rapportages, noteer ik de medicatie die de cliënt heeft genomen en houd ik contact met collega’s als er hulp nodig is. Maar voor al dit soort administratie is er niet altijd tijd en ruimte.”  

Een werkdag in de thuiszorg zit volgepland met cliënten. Je hebt eigenlijk bij iedere cliënt 10 minuten extra nodig.

Aan welke taken ben je op een werkdag relatief veel tijd kwijt? 

“Douchemomenten kosten veel tijd. Sommige cliënten hebben bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening waardoor het wat langzamer gaat en er meer aandacht nodig is. Bij de ene cliënt duurt het langer dan de ander. Daarnaast ben je aan administratie vaak veel tijd kwijt. Het is de bedoeling dat je rapporteert over de tijd die je bij de cliënt bent. Maar soms hebben we überhaupt maar een half uur per cliënt om alle zorg te verlenen. Het gevolg is dat je de klok nauwlettend in de gaten houdt en vaak dus uitloopt. Wat ook veel tijd kost is dat je voor elke fout die je maakt of elk vergeten vinkje van een collega een MIC-melding (Melding Incident Cliënt) moet doen. Dat is soms lastig in te vullen. En is er een calamiteit of klopt de medicatie van een cliënt niet? Dan moet je de huisarts of apotheek bellen. Al met al ben je zo een poos verder.” 

Dat klinkt alsof je structureel tijd te kort komt. Klopt dat? En hoe voelt dat voor jou? 

“Ja, dat klopt. Ik ervaar vaak een hoge werkdruk, want er hoeft maar iets uit te lopen bij de ene cliënt en je bent standaard te laat bij een ander. Het resultaat is dat ik of moet overwerken of dat dingen er simpelweg bij inschieten. Soms doe ik mijn rapportages bijvoorbeeld thuis in mijn eigen tijd. Het zou daarom fijn zijn als we voor iedere cliënt een paar minuten extra zouden krijgen of minder cliënten in een dienst hoeven te verzorgen. Een werkdag in de thuiszorg zit volgepland met cliënten. Je hebt eigenlijk bij iedere cliënt 10 minuten extra nodig. Dan hebben we meer ruimte voor échte aandacht voor de cliënt. Want vergis je niet: wij zijn vaak de enige mensen die ze op een dag zien. Ieder mens zou het dan toch fijn vinden als er tijd is om samen een kopje koffie te doen en te praten over hoe het gaat?” 

Meer personeel zou de beste oplossing zijn voor de sector, maar ik weet dat dit niet dé oplossing is.

Merk je dat deze tijdsnood ook iets met de cliënt doet?  

“Cliënten zijn altijd dankbaar voor het werk dat we doen. Als wij er niet zijn, zouden ze bij wijze van spreken niet meer thuis kunnen wonen. Maar de cliënt merkt zeker ons gebrek aan tijd. Zo mogen we een cliënt in de zomervakantie dankzij de bijbehorende hoge werkdruk bijvoorbeeld maar één keer per week douchen in plaats van twee. Dat vinden cliënten logischerwijs vaak heel vervelend, ook al weten ze dat wij daar niets aan kunnen doen. Vaak geven ze de schuld aan onze planning of management, maar het echte probleem is en blijft het tekort aan personeel. Meer personeel zou de beste oplossing zijn voor de sector, maar ik weet dat dit niet dé oplossing is.” 

Wat zou voor jou dan wel een mogelijke oplossing kunnen zijn om tijd te besparen?  

“Ik weet niet wat de beste oplossing is, maar er zijn een aantal dingen die ik bij iedere dienst weer moet doen die makkelijker of sneller zouden kunnen. Zo moet ik iedere ochtenddienst beginnen met het aanmaken van een WhatsAppgroep met collega’s met dezelfde dienst in dezelfde wijk. Ik moet hen handmatig opzoeken in het systeem en toevoegen aan de groep. Deze groep is zeker nodig zodat er altijd iemand kan bijspringen en we elkaar kunnen helpen. Maar het zou fijn zijn als ik hier niet iedere ochtend opnieuw een kwartier mee bezig ben.  

We merken bijvoorbeeld ook dat mensen geregeld vergeten aan te vinken dat een cliënt de juiste medicatie heeft gekregen. Hoe fijn zou het zijn als je dan een melding krijgt met dingen die je niet moet vergeten voordat je gaat, zodat een andere collega geen MIC-melding hoeft te maken. Dat geeft rust voor zowel mijn collega als voor mij.   

Een ander voorbeeld is de manier waarop we ons ziek moeten melden. Ik begrijp dat collega’s voor een dienst willen weten of je ziek bent, zodat ze vervanging kunnen zoeken of de route kunnen wijzigen. Maar er wordt mij vervolgens gevraagd om met veertig graden koorts mijn route door te sturen aan specifieke collega’s, ongeacht het tijdstip waarop ik me ziekmeld. Het zou fijn zijn als dit met één druk op de knop geregeld is, zodat ik verder kan uitzieken.”  

Hoe houdbaar vind je je werk nu? En als je kijkt naar de komende vijf jaar?  

“Op dit moment gaat het nog, maar er komt een moment dat een dienst draaien op deze manier niet meer werkbaar is. Dan houd je het simpelweg niet meer vol. De werkdruk is veel te hoog en daar zou echt iets aan moeten veranderen. Meer tijd en aandacht voor de cliënt zou hierbij het uitgangspunt moeten zijn. Al krijgen we er maar een paar minuten voor terug, dat zou al enorm helpen.” 

Herken je jezelf in het verhaal van Jolanda en heb je een idee dat jouw werk makkelijker, sneller, slimmer of overzichtelijker maakt? Bij Ictivity noemen we dat werkversnellers. En precies daar zijn we naar op zoek! Dien jouw idee van een werkversneller hier in en wie weet wordt jouw idee binnenkort werkelijkheid.  

Terug naar overzicht